zondag 26 oktober 2014

45.

Kazemattenreeks
Vanaf deze plek bij de Lambalgerbrug kunt u over de Liniedijk naar de Broekerbrug lopen (zie het bovenstaande kaartje).
Het klompenpad volgend komt u eerst het punt tegen, waar de Lunterse Beek het Valleikanaal binnenstroomt.
Bij het Valleikanaal en Lunterse beek zijn in de zomer veel weidebeekjuffers te vinden.
Foto: Herman van de Bijtel 
Vervolgens vindt u 5  kazematten type S 3 en 1 flankerende kazemat aan de binnenzijde van de linie. Niet ieder kazemat is goed zichtbaar! Ze dateren allemaal uit 1939-1940 en zijn van Nederlandse makelij.

Neuskazemat
De neuskazemat is een flankerende of B-kazemat. Hij was voorzien van een zware mitrailleur en heeft in tegenstelling tot de S3 kazematten maar één schietgat.
Regen van granaten
Op 10 mei 1940 worden de militairen hier beschoten door Duitse vliegtuigen. Gespannen wacht men af wanneer de Duitse grondtroepen zullen arriveren. Op Pinkstermaandag, 13 mei is het zover. Gedurende 7 uren komt hier een regen van granaten neer, afgeschoten door de Duitse artillerie. Sergeant Wassenman: “Granaten vliegen over en weer, mitrailleurs ratelen, geweerschoten knallen.”
’s Avonds is de strijd alweer voorbij. De Grebbelinie wordt opgegeven en de militairen moeten terugtrekken naar de Hollandse Waterlinie.

Meer informatie in het museum “Grebbelinie in het vizier”

44.

Post van Lambalgen
De post van Lambalgen dateert uit 1793, en is aangelegd om de oprukkende Fransen tegen te houden. Foto: Lia van Burgsteden
De Post van Lambalgen ligt tegenover de Lambalgerkeerkade. Als er een vijand zou naderen over de kade, kon deze vanaf deze Post worden beschoten.

De Lambalgerkade is nog steeds te zien vanaf deze plek, de sluis in het Valleikanaal is er niet meer.

Replica
Het huidige werk is een replica van de Post, zoals het ingericht is in 1793 en bedoeld om de Fransen tegen te houden. Het deel van de post ten westen van de Lambalgerbrug is gerestaureerd in 2013/2014.
Bouwtekening van de Spaanse redoute, een stenen toren, die hier gestaan heeft.
De Lambalgerkeerkade is aangelegd om het inundatiewater uit de 3e kom tegen te houden.
Kaart: provincie Utrecht
Kazematten
De 2 kazematten dateren uit 1939. De losliggende betonnen elementen dienden voor een PAG-opstelling (Pantser Afweer geschut). 


Meer informatie in het museum “Grebbelinie in het vizier”




43.

Kazemat en natuur Liniedijk
Het zal er bij deze kazemat tijdens de meidagen van 1940 ongeveer zo hebben uitgezien als op de foto hierboven. Foto: Lia van Burgsteden
Dit is een Nederlandse kazemat die is gebouwd in 1939-1940. Omdat hij uitstekende pinnen bovenop het dak heeft voor camouflagemateriaal, werd hij ook wel stekelvarken genoemd.

Langs de hele Grebbelinie zijn vele van dergelijke kazematten gebouwd.
Kaart van de Grebbelinie met de inundatievelden in 1940. Op het traject van Veenendaal tot Hoogland (groene lijn) ligt de bijna 30 km lange Liniedijk.
Kaart: Provincie Utrecht.
Loopgraaf uit 1940 nabij deze plek van Lambalgen.
Flora en fauna op de Liniedijk
Aan de vegetatie op de Liniedijk is te zien hoe het beheer ter plaatse is. Het gras wordt op deze plek gemaaid. Waar niet wordt gemaaid of dieren grazen vinden we veel bomen en struiken zoals bramen.
Het groot dikkopje snoept graag van de nectar in de bloemen van de braam. Deze dagvlinder wordt regelmatig gezien op de Liniedijk.
Foto: Herman van de Bijtel

Reeën vinden een goede rustplek tussen de struiken en bomen op de Liniedijk.


42.

Coupures
De coupure laat zien dat het een dijk is voor waterkering en verdediging (verhoogde borstwering en daarachter een lage brede walgang voor de militairen)
In 2014 zijn op 6 verschillende doorsnijdingen in de liniedijk coupures aangelegd. De wanden zijn aangelegd met jutezakken gevuld met cement. Zo is het effect van zandzakken ontstaan. Hiermee wordt als aanvulling op het verleden een stuk liniedijk van 10 km tussen de Asschatterkeerkade en de Post van Lambalgen zichtbaar.
Het Valleikanaal is hier door de bedding van de Lunterse beek aangelegd. Deze beek ontspringt, de naam zegt het al, bij Lunteren. Het Valleikanaal werd gegraven tussen 1937 en 1941.
 Gelderse vallei met beken
Een laag gelegen Vallei met veel beken is gemakkelijk onder water te zetten om een vijand tegen te houden.
Meer informatie in het museum “Grebbelinie in het vizier”

41.

PAG-kazemat
Foto: Lia van Burgsteden
Tijdens de aanleg van de replica van de loopgraaf werd een betonnen element aangetroffen. Dit was voorzien van de ingekraste letters PAG, wat bleek te staan voor Pantser Afweer Geschut.

Replica
De oorspronkelijke veldkazemat is gebouwd tijdens de mobilisatieperiode van 1939/1940. Nadat de bouw van de replica van de loopgraaf voltooid was, is de PAG-kazemat toegevoegd. Deze kazemat werd en is gebouwd met veelal natuurlijke materialen.

Uitzicht 1940
Vanuit het schietgat kijk je nu uit over groene weiden. In 1940 waren dat oneindige watervlaktes.
De inundatievelden in 1939-1940. Kaart: provincie Utrecht
Uitzicht 1832
In 1832 keek je vanuit deze plek uit op een groot heideveld en een akker, zo is op een oude kaart te zien.
Meer informatie bij het museum “Grebbelinie in het vizier”

40.

De loopgraaf
Nederland Paraat in deze loopgraaf. Foto: Grebbelinie in het Vizier.
De hier aanwezige loopgraaf is een replica van een loopgraaf, zoals deze tijdens de mobilisatieperiode van 1939/1940 aangelegd is als deel van de verdedigingslinie de “Valleistelling” . Tussen Rhenen en Spakenburg zijn kilometers van dit soort loopgraven aangelegd.
Verdediging met behulp van een waterlinie: moeilijk te passeren watervlaktes en dijken waarin een leger zat verschanst. Tekening: Lia van Burgsteden
Het was de bedoeling dat de weilanden aan de overzijde (oostzijde) onder water kwamen te staan. In de volksmond was de linie beter bekend als de “Grebbelinie”.
Inundatievelden bij de Grebbelinie, een waterlinie.
Foto: Historische Kring Leusden
 Meer informatie in het museum “Grebbelinie in het vizier”